Vergiftigingen bij huisdieren

Vaak worden we in de praktijk nog geconfronteerd met huisdieren die stoffen hebben opgenomen die giftig voor hen zijn. Dit kan tot erge vergiftigingsverschijnselen en soms zelfs de dood leiden.
Hieronder zetten we een aantal veel voorkomende giftige stoffen op een rijtje.

- Giftige voedingsmiddelen

Een aantal voedingswaren die door de mens zonder enig probleem kunnen worden genuttigd, zijn voor onze huisdieren uitermate giftig.

Chocolade

In chocolade zit de stof theobromine, die voor honden, katten, fretten, papegaaien en paarden zeer giftig is. Vooral pure chocolade bevat een hoge dosis van deze stof, meer dan melkchocolade. In witte chocolade zit deze stof niet. Theobromine werkt in op de hartspier en het centraal zenuwstelsel. Symptomen zijn o.a. buikpijn, braken, diarree, trillen en een onregelmatig hartritme.

Rozijnen en druiven

Vergiftiging is enkel waargenomen bij honden en de gevoeligheid varieert sterk tussen honden. Toch is voorzichtigheid geboden, aangezien reeds intoxicatieverschijnselen kunnen optreden vanaf 20g/kg voor druiven en 3g/kg voor rozijnen. Aangetaste honden vertonen eerst maag-darmklachten, gevolgd door nierfalen. De hond wordt suf, wil niet meer eten of drinken en de urineproductie valt volledig stil. Dit is levensbedreigend aangezien het lichaam zijn afvalstoffen niet meer kwijt geraakt.

Ui, look, prei, bieslook

Deze bevatten stoffen die in het lichaam omgezet worden tot oxidanten. Deze laatste tasten de rode bloedcellen aan, waardoor de zuurstoftoevoer naar de organen in het gedrang komt. Symptomen zijn bleek tandvlees, ademhalingsproblemen, een verhoogde hartslag en vaak ook roodverkleurde urine. Deze oxidanten worden niet onschadelijk gemaakt door drogen of verhitten.

Avocado, macadamianoten

Voor veel zoogdieren en vogels is avocado giftig. Het eten ervan kan leiden tot afsterven van cellen in de hartspier.
Bij honden worden na het eten van macadamianoten (o.a. in koekjes en snoep) meestal binnen de 12u symptomen waargenomen zoals sufheid, koorts, dronkemansgang en braken.

- Medicijnen en bestrijdingsmiddelen

Humane geneesmiddelen kunnen erg gevaarlijk zijn voor huisdieren. Geef dus nooit zomaar eigen geneesmiddelen aan uw dieren en berg ze veilig weg.
Enkele voorbeelden:

Paracetamol (Dafalgan,…)

Deze stof is zeer giftig bij katten, maar geeft bij hogere hoeveelheden ook intoxicatie bij honden. Het veroorzaakt ernstige leverschade en ook de rode bloedcellen worden aangetast, wat leidt tot zuurstoftekort van de organen. We zien braken, vaak met bloed erbij, zwelling van poten en kop, blauwverkleurde slijmvliezen en erge benauwdheid. Vaak treedt sterfte op.

Vlooienproducten

Permethrine is een stof die zit in een aantal anti-vlooienmiddelen voor honden. Gebruik dus nooit pipetten voor honden bij de kat, aangezien zij hier heel gevoelig voor zijn!! Waargenomen symptomen zijn spiertrillen, epileptiforme aanvallen, braken en excitatie. Zonder ingrijpen sterven de dieren door uitputting.
Gebruik ook nooit vlooienpipetten voor hond of kat bij konijnen!

Muizen- en rattengif

In bestrijdingsmiddelen voor ratten en muizen zitten stoffen die de bloedstolling tegengaan. Bij opname kan dit leiden tot inwendige bloedingen. Deze intoxicatie wordt voornamelijk gezien bij de hond.

Slakkengif

Hierin zit de stof metaldehyde, die zeer giftig is voor o.a. honden, katten en paarden. Deze stof veroorzaakt hoofdzakelijk zenuwsymptomen zoals: trillen, ongecoördineerde bewegingen, speekselen en nystagmus (snelle bewegingen van de ogen).

- Zout en zout water

Zoutvergiftiging komt meestal voor bij honden die veel zeewater opnemen. Symptomen ontstaan snel na inname en bestaan uit braken, diarree, koorts en vaak coma.

- Giftige planten

Een heel aantal planten zijn giftig voor dieren. Katten zijn over het algemeen voorzichtiger dan honden wat dit betreft, maar vooral binnenhuiskatten worden vaak ook getroffen door intoxicatie door kamerplanten. Hieronder sommen we de meest voorkomende even op.

Kamerplanten

-Kerstster: In de volksmond “kerstroos” genoemd. Het gif zit in het melksap in de bladeren en stengels en in de zaden. Kan leiden tot hartritmestoornissen en tot huidirritatie en zelfs blindheid bij contact met de ogen.
-Azalea: Gif zit zowel in de bladeren als in de bloemen. Het gif veroorzaakt braken, diarree en problemen met het centraal zenuwstelsel. Kan leiden tot coma en sterfte.
-Dieffenbachia: Behoort tot de familie van de aronskelken en bevat een soort kristallen die bij kauwen of doorslikken, ernstige irritatie van mondholte en keel veroorzaken.
-Narcis: Het gif wordt vrijgegeven in het water van de vaas waarin ze staan. Katten kunnen hier soms aan drinken en zo gif opnemen. Ververs daarom geregeld het water van deze bloemen. Ook de bloembollen, bladeren, zaden en bloemen zijn mild giftig. De plant veroorzaakt voornamelijk maag-darmproblemen, zoals braken en diarree.
-Philodendron: Typische klimplant waarvan alle onderdelen giftig zijn. Vooral de nieren worden aangetast door het gif en sterfte wordt regelmatig gezien.
-Tabaksierplant: De gehele plant is giftig en de giftige stof is nicotine. Het werkt vooral in op het autonoom zenuwstelsel en de skeletspieren. Door verlamming van de ademhalingsspieren treedt sterfte op door verstikking.

Buitenplanten

-Buxus: Bladeren en takken zijn toxisch en veroorzaken braken en diarree en bewustzijnsverlies. Kan leiden tot sterfte.
-Hulst: Enkel de rode besjes zijn giftig en geven braken, diarree en felle buikpijn.
-Lelietje-van-dalen: Zeer giftige plant die aanleiding geeft tot hartritmestoornissen en collaps.
-Vingerhoedskruid: Alle delen van de plant zijn erg giftig. Veroorzaakt nierschade en hartstoornissen.
-Blauwe regen: De gehele plant is giftig en kan leiden tot hevig braken en diarree.
-Gouden regen: De gehele plant, maar vooral de zaden, zijn sterk giftig. Geeft aanleiding tot spijsverteringsproblemen en hartstoornissen.
-Klimop: Blad en bessen zijn giftig en veroorzaken voornamelijk spijsverteringsproblemen en misselijkheid.
-Lelies: Deze zijn in het bijzonder zeer toxisch voor katten en geven al bij kleine hoeveelheden ernstige nierproblemen bij de kat.
-Oleander: Zeer giftige plant die misselijkheid en hartproblemen geeft, met zelfs sterfte tot gevolg.
-Rhododendron: Blad en bloem zijn giftig. Geeft o.a. misselijkheid, hartproblemen en spiertrillingen.
-Taxus: Taxine is de stof die voor ernstige intoxicatie zorgt. Het werkt in op het centrale zenuwstelsel en leidt tot incoördinatie en ademhalingsmoeilijkheden. Het kan ook hartfalen veroorzaken, wat tot overlijden van het dier kan leiden, zelfs bij opname van een kleine hoeveelheid.

- Wat te doen bij intoxicatie?

Heeft uw dier iets verkeerds opgegeten, laat het dan nooit zomaar braken, zoals vaak gezegd wordt. Bij sommige gifstoffen kan dit net leiden tot erge schade aan de slokdarm. Daarom: Neem vóór actie steeds contact op met uw dierenarts!! Hij/zij kan u vertellen of u zelf al iets dient te ondernemen of u met het dier best langsgaat in de praktijk. Indien mogelijk neemt u best de verpakking van het ingenomen product mee of het kaartje van de plant.

Dit is slechts een beknopte lijst met giftige stoffen voor dieren. Er zijn er uiteraard nog veel meer, denk maar aan verf, antivries, olie, schoonmaakproducten, cosmetica,…
Bij twijfel, contacteer uw dierenarts! Het kan ook handig zijn het nummer van het Belgisch antigifcentrum binnen handbereik te hebben (Antigifcentrum België : 070/245.245).